Standart Değerlendirme
Standart bir obstetrik ultrasonografi, fetal prezentasyon, amniyotik sıvı, kardiyak aktivite, plasental pozisyon, fetal biyometri, fetal sayı, fetal hareket ve anatomik değerlendirmeyi içerir. Maternal serviks ve adneksler de değerlendirilmelidir. Fetal anatomik değerlendirme, 18. gestasyonel haftadan sonra daha optimal yapılabilmektedir. Bu haftadan önce fetal boyutların küçüklüğüne, pozisyona, harekete, abdominal skar dokusuna ve artmış maternal abdominal duvar kalınlığına bağlı olarak, ultrasonografik değerlendirme istenilen düzeyde olmayabilir. İleri haftalarda ise amniyon mayisinde azalma ve gölgelenme gibi çeşitli artefaktlara bağlı olarak değerlendirme sınırlı kalabilir. Fetal anatomik değerlendirme için en uygun gebelik haftası 18-22 haftalar arasıdır. İkinci ve üçüncü trimester standart ultrasonografide değerlendirilecek fetal anatomik yapılar Tablo 1’de gösterilmiştir.
Tablo 1. İkinci ve üçüncü trimester fetal anatomik tarama parametreleri
Kafa | İntakt kraniyal kemikler Kavum septum pellusidum Talamus Serebral ventriküller Serebellum Sisterna magna Koroid pleksus |
Boyun | Kitle varlığı |
Yüz | Orbitalar Ağız Üst dudak |
Toraks | Toraks ve akciğerlerin büyüklük ve şekilleri Diyafragma |
Kalp | Kardiyak aktivite varlığı 4 oda görünümü Aort ve pulmoner çıkışlar |
Abdomen | Mide (varlığı, sol üst kadran lokalizasyonu) Bağırsaklar Her iki böbreğin varlığı Kord insersiyonu Mesane |
İskelet | Omurga Kitleler Eller ve kollar Ayaklar ve bacaklar |
Genitalya |
Detaylı Değerlendirme
Detaylı ultrasonografik değerlendirme, bu konuda eğitim almış yetkin kişilerce yapılmalıdır. Detaylı değerlendirme endikasyonları şunlardır: önceki bir gebelikte fetal anatomik veya genetik/kromozomal anormallik, indeks gebelikte şüpheli yada bilinen anatomik ve genetik/kromozomal anormallik, fetal gelişim geriliği ve fetüsü etkileyebilecek gebelik komplikasyonları (ör: konjenital enfeksiyon, anormal amniyotik sıvı, alloimmünizasyon). Standart ultrasonografik muayeneye ek olarak değerlendirilmesi gereken fetal anatomik yapılar Tablo 2’de gösterilmiştir.
Tablo 2. Detaylı ultrason parametreleri (Standart ultrasona ek olarak)
Beyin (Tüm ventriküller, parankim, vermis, sisterna magna, serebellum ve korpus kallosum) |
Ense kalınlığı ve boyun |
Detaylı kardiyopulmoner anatomi |
Diyafragma |
Kostalar |
İnce ve kalın bağırsak |
Adrenal bez |
Safra kesesi ve karaciğer |
Dalak |
Renal arterler |
Abdominal duvar |
Omurga |
Eller, ayaklar, parmaklar (sayı ve pozisyon), humerus, femur, ulna, radius, tibia, fibula |
Cinsiyet |
Umbilikal kord (damarlar, plasental insersiyon, yapı) |
Plasenta (loblar) |
Neoplazmlar |