» Perinatoloji yada Maternal-fetal tıp, gebelikten öncesi, gebelik sırasında ve gebelik sonrasında, anne ve bebek için gerekli tanı ve tedavi prosedürlerini içerir. Gebeliğin medikal, cerrahi, obstetrik, fetal ve genetik komplikasyonlarının, anne ve bebek üzerindeki etkilerini inceler.
» Bir perinatolog, gebelik öncesi dönemde, çiftte yada ailede bulunan medikal ve genetik riskler; gebelik döneminde medikal, cerrahi, obstetrik sorunlar; doğum eylemi ve doğuma bağlı sorunlar; fetal anomalilerin değerlendirilmesi, fetal testler, doğum sonrası sorunları ile ilgilenir. Aynı zamanda yenidoğan dönemi konusunda da bilgili olmalıdır. Daha önce oluşan olumsuz klinik durumları değerlendirir ve sonraki dönemde bu komplikasyonların gelişmemesi ve hayat boyu hasta üzerindeki etkileri açısından yeterli bilgi ve deneyime sahip olmalıdır.
» Bir perinatolog, obstetrik bakım uygulayan diğer çalışma grupları olan Aile Hekimleri, Ebeler ve Kadın hastalıkları ve Doğum uzmanları ile birlikte çalışma konusunda deneyimli ve motive olmalıdır. Obstetrik bakım personeliyle, gebelik öncesi, gebelik sırası, doğum ve doğum sonrasında maternal-fetal duruma ve tıbbi şartlara göre işbirliği halinde çalışır.
» Perinatoloji uzmanı, ilgili konularda, hekim, hasta ve halkın eğitimi için görev alabilir. Maternal-fetal tıp ile ilgili araştırmalar da bulunabilir.
Perinatoloji uzmanları aşağıdaki konularda yeterli bilgiye ve deneyime sahip olmalıdır:
Maternal, fetal ve plasenta fizyolojisi
Gebeliğe maternal fizyolojik adaptasyon (kardiyovasküler, resiratuvar, renal, endokrin, hematolojik ve besinsel). Plasentanın gelişimsel anatomisi ve yapısı, metabolik ve endokrin fonksiyonu, transfer. Amniyotik sıvı orijini, kompozisyonu ve regulasyonu. Fetal fizyoloji, normal ve patolojik gebelikte ( fetal biyokimya, hematoloji, endokrinoloji, immunoloji, asit-baz dengesi, fetal davranış)
Maternal ve fetal biyokimya, farmakoloji ve endokrinoloji
Gebelikteki biyokimyasal ve endokrinolojik değişikler. Gebelikte kullanılan ilaçların matabolizması, atılımı, plasental transferi, fetüse etkileri. Loğusalıkta ilaç kullanımı.
Embryoloji
Majör sistemlerin normal ve anormal gelişimi.
Genetik
Kalıtım türleri, moleküler genetik ve gen terapisisi, sitogenetik, preimplantasyon genetiği, genetik danışma.
Fetal malformasyonlar
Fetal anomalilerin ultrason bulguları, prenatal ve postnatal yönetimleri, prognozları. Kromozomal defektlerin tarama ve tanısı( epidemiyoloji, prenatal serum ve ultrason yöntemleri, maternal kanda serbest fetal DNA analizi). Teratojenite (mekanizmalar ve ajanlar). Türkiye’de sık görülen genetik hastalıkların (Beta-talasemi, kistik fibroz vs.) patofizyoloji, etkiler, tarama, önleme ve tanıları.
Ultrasonografi
Ultrasonografi temel fiziği, biyolojik etkileri, ve uygulanması. Ultrasonografi cihazının özellikleri ve kullanımı. Doppler ultrasonografi temel fiziği, biyolojik etkileri, ve uygulanması.
Tanısal testler
Amniyosentez, koryon villus biyopsisi ve kordosentez endikasyonları, riskleri ve teknikleri.
Fetal Tedavi
Hayvan modelleri , medikal tedavi ( transplasental ve fetal), intrauterin cerrahi (açık, endoskopik, ultrason eşliğinde). Kırmızı hücre alloimmünizasyonu, alloimmun trombositopeni, monokoryonik çoğul gebelikler, diyafragmatik herni, fetal hidrops ve obstrüktif üropati patofizyolojisi, değerlendirme ve yönetimi.
Perinatal patoloji
Perinatal ölüm ve plasental patolojik değerlendirme. Postmortem fetal değerlendirme.
Anestezi
Gebelik sırasında kullanılan lokal ve genel anestezik maddeler, anne ve bebeğe etkileri. Anestezi yöntemlerinin kullanımları ve sorunları. Bilinci kapalı gebe takibi.
Neonatoloji
Bazal değerlendirme ve resüsitasyon, yoğun bakım, ventilasyon, beslenme ve patolojik durumlar ( gelişim geriliği ,makrozomi, enfeksiyon, intraventriküler kanama, periventriküler lökomalazi, enterokolit, sağkalım ve sekeller, sekel öngörüsü).
Gebelik terminasyonu
Gebelik terminasyonu yöntemleri. Kullanılan ajanlar. Hasta ve aileye danışma vermek. Sorunların yönetimi.
Preterm doğum
Uterus aktivitesi (anatomi, fizyoloji, moleküler biyoloji), patofizyoloji, tarama,önleme, tanı,değerlendirme ve yönetim.
Doğum
Yüksek riskli gebeliklerde doğum eylemi ve doğum yönetimi. Doğum indüksiyonu. İntrapartum fetal monitorizasyon. Doğum indüksiyonu. Doğuma bağlı komplikasyonlar
Anormal plasentasyon
Fetal gelişim geriliği, preeklampsi ve fetal kayıp, patofizyoloji, tarama, önleme, tanı,değerlendirme ve yönetim.
Medikal sorunlar
Diyabetes mellitus ve diğer endokrin sorunlar, otoimmun hastalıklar (sistemik lupus eritematozus ve antifosfolipid sendromu vs.), kardiyovasküler, pulmoner, renal, hepatik, hematolojik, dermatolojik, onkolojik psikiyatrik ve neoplastik sorunlar. Patofizyoloji, etkiler, tarama, önleme, tanı, değerlendirme ve yönetim.
Enfeksiyonlar
Toksoplazmosis, sitomegalovirus, rubella, HIV, hepatit, varisella, koksaki, Parvovirus B19, Listeria, influenza vs. Patofizyoloji, etkiler, tarama, önleme, tanı, değerlendirme ve yönetim. Aşılar.
Obstetrik ve gebelikteki aciller
Kardiyopulmoner resüsitasyon, antenatal kanamalar, eklampsi ve diğer nörolojik aciller, uterus rüptürü, amniyotik sıvı embolisi, jinekolojik ve non-jinekolojik aciller, kardiyovasküler sorunlar, travma, septik ve hemorajik şok, yanık, yoğun bakım.
Kontrasepsiyon
Doğum sonrası uygun fertilite kontrolü sağlanması.
Bireysel ve sosyal etkiler
Etik, hukuk, psikoloji, sosyoloji politika, ekonomi.
Araştırma metadolojisi
Medikal istatistik ve epidemiyoloji.
Perinatoloji kliniklerinde organizasyon ve yönetim.
Yapılandırılmış eğitim, klinik protokoller, onam formları, hasta dosyaları, danışma, kayıt, raporlama.
Kaynaklar
1 - SMFM. Society for Maternal-fetal Medicine (SMFM) special report: the maternal-fetal medicine subspecialialists’ role within a health care system. Am J Obstet Gynecol2014; 211(6): 607-616.
2 - Fetal Medicine Foundation. Training & certification. Diploma in fetal medicine. https://fetalmedicine.org/diploma-in-fetal-medicine
3 - The Royal Australian and New Zealand College of Obstetricians and Gynaecologists. Certification in Maternal and Fetal Medicine (CMFM). Training program handbook 2015.
4 - Tıpta uzmanlık kurulu müfredat oluşturma ve standart belirleme sistemi, Perinatoloji uzmanlık eğitimi çekirdek müfredatı, 2014.